چگونه مدیریت دانش می‌تواند از تنوع، برابری و فراگیر بودن حمایت کند؟

حسین خدایاری خرم    حسین خدایاری خرم
   کارشناس ارشد مدیریت دانش
  

تاریخ انتشار:
1401/5/9
در حال حاضر تنوع، برابری و فراگیر بودن (DEI) از موضوعات مطرح سازمان‌ها به شمار می‌رود. حرکت رهبران در مسیر ایجاد محیط کاری عادلانه نشان‌دهنده این است که تعصب ساختاری چگونه می‌تواند بهترین دیدگاه‌ها را از مسیر خارج کند. آن‌ها همچنین شاهد پیوند میان فراگیر بودن و حفظ کارکنان هستند. مسئله‌ای که با توجه به جنگ استعدادها در نتیجه استعفای بزرگ (استعفا تعداد زیادی از کارمندان در دوره کرونا) بسیار مهم است.
در نگاه نخست ارتباط میان مدیریت دانش و DEI مشهود نیست اما از آنجا که کارمندان زمان قابل توجهی را به کار آنلاین می‌گذرانند، فرآیندها و ابزارهای تبادل دانش در محیط کار دیجیتال به بخش مهمی از تجربه کارمندان تبدیل شده است. خط‌مشی‌هایی که به نظر خوب جلوه می‌کنند (مانند نیاز به عکس در پروفایل‌ها یا تشویق کارمندان جدید به یافتن مربیان خود) ممکن است نابرابری‌ها و سوگیری‌های موجود را تقویت کند. برعکس، یک برنامه مدیریت دانش که عمداً دانش را از گروه‌های مختلف طلب کرده و دسترسی عادلانه به اطلاعات، فرصت‌های همکاری و تخصص را ترویج می‌کند، می‌تواند برای پیشبرد اهداف DEI کمک‌کننده باشد.
خوشبختانه، مدیریت دانش سابقه طولانی در ایجاد محیط‌هایی دارد که در آن کارکنان احساس راحتی می‌کنند تا ایده‌ها و اطلاعات را با همکارانی که به خوبی نمی‌شناسند به اشتراک بگذارند. با این وجود مدیریت دانش هنوز چیزهای زیادی برای یادگیری دارد تا بتواند به حد عالی خود برسد. ادغام DEI با استراتژی مدیریت دانش به شکل زیر آغاز می‌شود:
  • تماس با ذینفعان مختلف برای جلب نظر در مورد مشکلات و راه‌حل‌های بالقوه؛
  • ایجاد اصول برابری و فراگیر بودن به طور صریح در استراتژی مدیریت دانش؛
  • مشارکت با سایر گروه‌ها بر روی اهداف مشابه برای اطمینان از همسویی.





 
تنوع، برابری و فراگیر در مدیریت دانش
 

نکات کلیدی برای ادغام DEI در مدیریت دانش

در ادامه چهار نکته کلیدی وجود دارد تا تیم‌های مدیریت دانش با تمرکز بر آن‌ها، DEI را در کار خود ادغام کنند:

1.    برابری، تنوع و فراگیر بودن را با ارزش‌های اصلی سازمان هماهنگ کنید.

در Teach for America، اتصال مدیریت دانش و DEI به انتقال نقش مدیریت دانش در مأموریت سازمانی کمک بسزایی کرده است. در سال 2014، Teach for America مدیریت دانش را به عنوان «یک عمل عادلانه » که می‌تواند به ارتباط دانش‌آموزان و کارکنان با منابع دانشی (مورد نیاز برای موفقیت) کمک کند، پیاده‌سازی کرد. تیم مدیریت دانش از آن زمان به طور رسمی با دفتر حقوق صاحبان سهام و متعلقات سازمان همکاری کرده و بیانیه‌ای در مورد تقاطعات بین مدیریت دانش و DEI برای هدایت کار آینده خود منتشر کرده است. به عنوان بخشی از تعهد DEI، مدیریت دانش سعی می‌کند ابعاد فرهنگی (مانند روش‌های مختلف داستان‌سرایی) دانش را در نظر بگیرد، مشارکت‌های متنوع را تصدیق کرده و دانش را در روش‌های متعدد (مانند اسلاید، ویدئوها، مقالات و ...) ارائه دهد تا دسترسی کارکنان به این دانش‌ها به حداکثر برسد.

2.    برابری، تنوع و فراگیر بودن را از همه جهت‌ در نظر بگیرید.

در پی جنبش‌های عدالت اجتماعی اخیر در ایالات متحده، طبیعی است که تلاش‌های DEI به سمت تمرکز بر نژاد و قومیت گرایش پیدا کند. با وجود اهمیت این موضوع، تیم‌های مدیریت دانش باید تمرکز خود را بر آن‌ها کاهش داده و سعی کنند که تمام تنوعات فکری، جسمی و دانشی را پوشش بدهند. یک برنامه مدیریت دانش فراگیر تلاش می‌کند تا مطمئن شود که همه افراد در اشتراک دانش مشارکت داشته و دسترسی یکسانی به دانش و تخصص وجود دارد.
یک مثال عالی از این رویکرد، Oxfam International است که پلتفرم محل کار دیجیتال فعلی خود را طراحی کرده است. آکسفام بیشتر بودجه خود را از کشورهای شمال (ثروتمند) برای خدمت به کشورهای جنوب (فقیر) دریافت می‌کند و این می‌تواند به طور ناخواسته منجر به این شود که افراد ساکن اروپای غربی و آمریکای شمالی صدای بیشتری نسبت به افرادی که در آفریقا، آسیا و آمریکای جنوبی هستند، داشته باشند. برای ترویج همکاری عادلانه‌تر در سراسر مرزها، آکسفام رابط کاربری دیجیتالی محل کار خود را به گونه‌ای تنظیم کرده که اهمیتی به کشورهای مبدا کارمندان ندهد. این سیستم، اطلاعات مربوط به حوزه‌های تخصصی کارکنان را برجسته‌تر از مکان یا سازمان‌های وابسته آن‌ها می‌کند. همچنین این سیستم علاوه بر ترجمه‌ای فوری برای طیف گسترده‌ای از زبان‌ها، یک ربات چت برای توضیح کلمات اختصاری و اصطلاحات رایج ارائه می‌دهد. این امر از هدف سازمان که برقراری قدرت برقراری روابط به میزان برابر در سراسر مناطق جغرافیایی می‌باشد، پشتیبانی می‌کند.

3.    به دنبال راه‌هایی برای تقویت امنیت روانی کارکنان باشید.

حتی اگر کارکنان به فرصت‌های اشتراک دانش دسترسی برابر داشته باشند، ممکن است به اندازه یکسانی احساس راحتی نکنند. این امر به‌ویژه زمانی صادق خواهد بود که یک تبادل مشارکتی مستلزم این باشد که یک فرد خطایی کرده باشد یا درباره چیزی صحبت کند که طبق برنامه پیش نرفته است.
بسیاری از برنامه‌های مدیریت دانش کارکنان را تشویق می‌کنند تا اشتباهات و دروس آموخته خود را به اشتراک بگذارند اما این فعالیت‌ها ممکن است مشکلات ناخواسته‌ای ایجاد کنند. به طور مثال یکی از شرکت‌کنندگان میزگرد APQC گفته است: "یکی از لحظات ناگوار ما زمانی فرا رسید که سعی کردیم ایده مالکیت و نامگذاری شکست‌ها را ترویج کنیم. وقتی شروع به صحبت با افراد از زاویه DEI کردیم، این سوال پیش آمد که چه کسی می‌تواند با خیال راحت یک شکست را به اشتراک بگذارد و چه کسی نمی‌تواند؟"
برای فراگیرتر شدن، برنامه‌های مدیریت دانش باید در جهت تقویت امنیت روانی همه افراد، کار کنند. کارکنان باید در به اشتراک گذاشتن ایده‌های رادیکال، کارهای ناتمام و "لحظه‌های یادگیری" بدون ترس از قضاوت یا تلافی، احساس آزادی کنند. این نوع تغییر فرهنگ آسان نیست، اما رهبران می‌توانند با الگوبرداری از رفتارهایی که می‌خواهند تشویق کنند، به این امر کمک کنند. 

4.    به کارکنان برای توانمندسازی دیگران پاداش دهید.

مردم گاهی اوقات تأثیر اقدامات و مشوق‌ها را در شکل‌گیری فرهنگ سازمانی دست کم می‌گیرند. اگر رهبران بخواهند گفتگوهای فراگیر و دسترسی عادلانه به اطلاعات و تخصص را ترویج کنند، باید آن‌ها را در انتظارات خود از کارمندان تعیین نمایند. مدیریت دانش برای افرادی که همکاران خود را تعلیم داده و آن‌ها را راهنمایی و حمایت می‌کنند، برنامه‌هایی مانند اعطای جوایز، گیمیفیکیشن و تقدیر و تشکر ارائه می‌دهد؛ اما اغلب، قوی‌ترین تاکتیک، ترکیب اشتراک دانش در سیستم کلی مدیریت عملکرد سازمان است. به عنوان مثال، Arup و Schlumberger معیارهای اشتراک دانشی دارند که کارمندان قبل از اینکه بتوانند از نردبان حرفه‌ای خود بالا بروند، باید آن‌ها را برآورده کنند.

منبع: https://www.apqc.org/blog/how-km-can-support-diversity-equity-and-inclusion


استقرار نظام جامع مدیریت دانش در سازمان حفاظت محیط زیست
استقرار نظام جامع مدیریت دانش در سازمان ...
طرح اول توسعه مدیریت دانش در شرکت پایانه‌های نفتی ایران
طرح اول توسعه مدیریت دانش در شرکت پایانه ...
مدیریت دانش عامل افزایش بهره‌وری و کاهش استرس دانشکاران
مدیریت دانش عامل افزایش بهره‌وری و کاهش ...
مدیریت دانش در عصر کار هیبریدی: چهار دیدگاه کلیدی
مدیریت دانش در عصر کار هیبریدی: چهار دید ...
استقرار نظام جامع مدیریت دانش در شرکت آب منطقه‌ای گلستان
استقرار نظام جامع مدیریت دانش در شرکت آب ...
صنایع یاس ارغوانی
مهندس طاهری- صنایع یاس ارغوانی
نظام جامع مدیریت دانش با همکاری سازنده و تعهد کاری مجموعه مشاوران توسعه آینده توسط شرکت مهندسی صنایع یاس ارغوانی در مدیریت امور فناوری اطلاعات بانک ملت، با موفقیت پیاده‌سازی شد.
با عنایت به این موضوع که استفاده افراد از فرآیندها و ابزارهای مدیریت دانش و مشارکت در این مهم کاملاً امری فرهنگی است؛ کماکان جهت مشارکت حداکثری همکاران و اثربخش‌سازی دانش‌ها و تجارب اشتراک‌گذاری‌شده در ابتدای مسیر هستیم. همچنین امیدواریم با همکاری و رهنمودهای ارزنده تیم مشاوران توسعه آینده به موفقیت کامل در این مسیر نائل آییم

 
شرکت پتروشيمی رازی
مهندس اقتداریان- شرکت پتروشيمی رازی
مشاوران توسعه آینده به‌عنوان اولین شرکت ایرانی که از سال ۱۳۸3 در حوزه مدیریت دانش فعالیت داشته، توانسته است با بکارگیری روش‌های نوین و به‌روزآوری شیوه‌های کاری در صنایع بزرگ کشور ایفای نقش نماید. این نقش آفرینی با کشف، استخراج و غنی‌سازی دانش سازمانی و بهبود روش‌های انجام کار، به شکل چشم‌گیری در طیف وسیعی از مشتریان منجر به کاهش دوباره‌کاری‌ها، افزایش مزیت رقابتی و تاب‌آوری آن‌ها در فضای کسب‌و‌کار شده است.
شرکت ملی گاز ایران
مهندس صدری- شرکت ملی گاز ایران
جمع‌آوری قریب به 1500 بسته دانشی ارزشمند از 50 مدیر ارشد و خبره شرکت ملی گاز ایران ،کاری دشوار اما کم نظیر بود که تیم اجرایی و کارشناسان به خوبی از عهده آن بر آمدند.
شهرداری منطقه 10
مهندس شریف زاده- شهرداری منطقه 10
در سال ۱۳۹۱ به همت اداره آموزش شهرداری منطقه ۱۰ تهران، سیستم مدیریت دانش شهرداری منظقه ۱۰ راه‌اندازی شد. با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده مراحل شناخت، SWOT، شناسایی فیلدهای دانشی شهرداری، مصاحبه با خبرگان و... انجام پذیرفت و در نهایت با نصب نرم‌افزار مدیریت دانش، سامانه شهرداری منطقه ۱۰ راه‌اندازی شد. شهرداری منطقه ۱۰ تهران اولین شهرداری در سراسر کشور است که دارای این سامانه بوده و به‌طور فعالانه نسبت به استخراج و اشتراک دانش کارکنانش اقدام می‌نماید.  توسعه مشارکت عمومی کارکنان در فرآیندهای سازمانی، توسعه یادگیری در سطح کارکنان، پرهیز از دوباره‌کاری، کاهش هزینه‌ها و... بخشی از ثمرات راه‌اندازی این سیستم می‌باشد.
وزارت راه و ترابری
دکتر جعفرپور- مدیر دانش اسبق وزارت راه و ترابری
آینده شرکت مشاوران توسعه آینده در حوزه مدیریت دانش بسیار درخشان است. این شرکت آغازگر خوبی برای مدیریت دانش در ایران بوده است.
راهداری و حمل و نقل جاده‌ای
دکتر فلاح کهن- مسئول مدیریت دانش سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای

کادر مجرب و دانش آموخته شرکت مشاوران توسعه آینده با پیاده‌سازی سیستم مدیریت دانش و استقرار نرم‌افزار مرتبط به همراه ارائه بیش از ۱۶۰۰ نفر ساعت آموزش و ثبت ۱۸۰ بسته دانشی گامی بلند در جهت دستیابی به اهداف دانشی و ارتقاء بینش کارکنان سازمان برداشته است.
 
هلدینگ کشاورزی پارس
مهندس تهرانخواه- هلدینگ کشاورزی پارس
شرکت گسترش کشاورزی و دامپروری فردوس پارس با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده، توانست ضمن جمع‌آوری تجربیات مربوط به "طراحی و ساخت گلخانه‌ها" بستر نرم‌افزاری مناسبی را برای درج تجربیات جدید طراحی گلخانه‌ها ایجاد و مورد بهره‌برداری قرار دهد.
شرکت مادر تخصصی مدیریت ساخت و تهیه کالای آب و برق (ساتکاب)
دکتر لطیفی- شرکت مادر تخصصی مدیریت ساخت و تهیه کالای آب و برق (ساتکاب)
به دنبال گسترش فعالیت‌های شرکت ساتکاب، ایجاد بانک دانشی و آشنایی افراد با تکنیک‌های مدیریت دانش امری الزامی محسوب می‌شد که شرکت مشاوران توسعه آینده با ارائه خدمات تخصصی در این حوزه توانست ما را در این امر یاری کند.
هلدينگ میدکو

هلدینگ میدکو از اوایل دهه نود توسعه مدیریت دانش را با همکاری مشاوران توسعه آینده آغاز نمود. اجرای مدیریت دانش در میدکو با یک پروژه پایلوت در سطح ستاد آغاز شد و به سرعت در شرکت های زیرمجموعه توسعه پیدا...

شهرداری منطقه 10

امروزه گسترش فعالیت‌ها، تنوع و تعدد نیازهای زندگی شهری، فرصت اشتباه و اختراع دوباره چرخ را از سازمان‌های خدماتی گرفته است. هزینه تولید دوباره دانش و ریسک از دست دادن آن افزایش یافته و مدیریت...

پالایش نفت تهران

شرکت پالایش نفت تهران به عنوان یکی از بزرگترین و قدیمی‌ترین پالایشگاه‌های کشور از سال ۱۳۸۷ سفر مدیریت دانشی خود را با مشاوران توسعه آینده آغاز نمود. در آن سال‌ها بسیاری در مورد کارایی ا...

صنایع مس شهید باهنر

عدم مشارکت نیروی انسانی در فعالیت‌های مدیریت دانش به عنوان یکی از چالش‌های سازمانی شناخته شده است. لذا بسیاری از سازمان‌های کشور به هنگام پیاده‌سازی مدیریت دانش در سازمان خود با ای...

شرکت آب تهران در سال ۱۳۳۴ پس از ۹ سال مطالعه و اقدامات مختلف جهت تامین آب وتصفیه و توزیع آن رسما“ تاسیس و شروع به کار نمود، سپس  درســال ۱۳۴۳ قانون تاسیس وزارت آب وبرق به تصویب مجلس رسید و ...

مشاوران توسعه آینده به‌عنوان اولین مشاور و مجری طرح‌های مدیریت دانش در ایران
مشاوران با بیش از 15 سال تجربه و با پایبندی به اصول مشاوره مدیریت و مدل‌های مدیریت دانش به اولین و بزرگ‌ترین مجری طرح‌ها و سامانه‌های مدیریت دانش در ایران تبدیل شده است. ... بیشتر