مدیریت دانش پروژه

مدیریت دانش پروژه

Project Knowledge Management

همه افراد و سازمان‌ها می‌دانند که لازم است از هر فعالیتی که انجام می‌دهند یاد بگیرند و با افزایش دانش و مهارت، عملکردشان را بهبود بخشند؛ اما در بسیاری از سازمان‌ها این اتفاق نمی‌افتد. مؤسسه مدیریت پروژه، تلاش موقتی برای ایجاد یک محصول، خدمات یا نتیجه منحصر به فرد را به عنوان تعریفی از پروژه بیان می‌کند. در واقع پروژه یک فعالیت مقطعی است که برایش نقطه شروع و پایان تعریف شده و با زمان و منابع خاصی محدود شده است. هر پروژه علاوه بر محصول یا خدمتی که به عنوان خروجی اصلی خود دارد، دانش‌هایی را هم ایجاد می‌کند. معمولا تجارب و درس‌آموخته‌های ایجاد شده طی پروژه‌ها به نحوی که بتوان در پروژه‌های آتی سازمان از آن‌ها استفاده کرد، سازمان‌دهی نمی‌شود. در سازمان‌های پروژه محور، می‌توان با رویکردهای مدیریت دانش پروژه، ریسک از دست رفتن بخش عظیمی از دانش‌ها را کاهش داد.
رویکردهای مدیریت دانش پروژه، در سه مقطع قبل از شروع پروژه، حین پروژه و بعد از پروژه، ابزارهای مدیریت دانش را ارائه می‌دهد تا دانش و درس‌آموخته‌ها شناسایی، کسب، تسهیم، و نگهداری شده و در زمان نیاز دوباره قابل بازایابی و استفاده باشند.
تکنیک‌های بازنگری پس از اجرا (After Action Review) ، کمک همکار (Peer Assist)، درو کردن دانش (Knowledge Harvesting) و داستان‌سرایی (StoryTelling)  برخی از این ابزارها هستند.

شرکت‌های پیشرو

"پروژه بدون ثبت درس‌آموخته‌ها به پایان نمی‌رسد". "دانش و درس‌آموخته‌ها جزء تحویل‌دادنی‌های پروژه محسوب می‌شوند.". اینها قسمتی از استاندارد PMBOK برای مدیریت پروژه‌ است. با توجه به اهمیت موضوع مدیریت دانش پروژه برای سازمان‌ها و تاکید بسیاری از استانداردهای شناخته‌شده بر روی این موضوع، شرکت‌های بزرگ و شناخته‌شده‌ای مانند بریتیش پترولیوم (BP)، ناسا (NASA)، سازمان جهانی بهداشت (WHO)، شل (Shell)، ارتش ایالات متحده، اینتل (Intel)، پتروناس، نیروی هوایی آمریکا و دپارتمان انرژی ایالات متحده، از ابزارهایی برای مدیریت دانش در پروژه‌هایشان بهره برده‌اند. در ایران هم شرکت‌هایی مانند مپنا، پژوهشگاه نیرو، برق منطقه‌ای فارس، میدکو، ارتباطات زیرساخت و غیره در سالیان اخیر از این ابزارها استفاده کرده‌اند. 
  
مدیریت دانش پروژه در شرکت های پیشرو

متدلوژی مشاوران توسعه آینده در پیاده سازی مدیریت دانش پروژه

شرکت مشاوران توسعه آینده، با بومی کردن راهکارها و ابزارهای مدیریت دانش پروژه، اجرای آن و توجه به حوزه های دانشی مدیریت پروژه در بسیاری از صنایع و سازمان‌های کشور، نقش بسزایی در مدیریت دانش پروژه‌ها و کاهش ریسک از دست رفتن دانش‌های سازمان در سالیان اخیر داشته است. 
این مجموعه اولین طرح‌های مستندسازی تجارب پروژه را در بخش خصوصی کشور و در صنایع نفتی و معدنی آغاز کرد. تا پیش از آن تعریف درستی از پیوست دانشی طرح‌های بزرگ در کشور وجود نداشت و مشاوران توانست طرح‌های مدیریت دانش پروژه را در محدوده وسیعی اجرایی نمود. برخی از این پروژه‌ها شامل تبادل دانش بین دو پروژه مشابه بوده است، در حالی که در برخی دیگر تاکید بیشتر بر اجرای تقویم دانشی پروژه برای Knowledge Harvesting بوده است. همچنین مشاوران توسعه آینده، این راه‌حل‌ها را در قالب آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های سازمان‌یافته تدوین کرده که هم اکنون در بسیاری سازمان‌ها و شرکت‌های ایرانی در حال اجرا است.

روش شناسی مشاوران در حوزه های دانش مدیریت پروژه

گام‌های اجرایی مدیریت دانش پروژه

  • شناسایی و تعیین معیارهای اولویت‌بندی پروژه‌ها برای مدیریت دانش
  • انتخاب پروژه‌هایی با اولویت بالاتر در حوزه های دانش مدیریت پروژه
  • برگزاری دوره‌های آموزشی آشنایی با ابزارهای مدیریت دانش پروژه برای تسهیلگران دانش و کارکنان
  • راهبری جلسات مدیریت دانش پروژه
  • شناسایی درس‌آموخته‌های پروژه
  • مستندسازی درس‌آموخته‌های پروژه
  • انتشار دروس‌آموخته‌ در قالب نوشتار، ویدئو، فایل صوتی و ... برای بازیابی و استفاده مجدد
  • تبدیل کردن ابزارهای مدیریت دانش پروژه به عنوان جزئی از فازهای پروژه
 
گام های مدیریت دانش پروژه
نخستین دوره آموزشی تسهیلگران دانش در سراسر کشور در کمیته امداد امام خمینی ( ره )
برگزاری دوره آموزش فراگیر تسهیلگران دانش ...
5 گام موثر برای اشتراک‌گذاری دانش در یک سازمان
5 گام موثر برای اشتراک‌گذاری دانش در یک ...
کتاب مدیریت دانش: برای تیم‌ها و پروژه‌ها
معرفی کتاب مدیریت دانش: برای تیم‌ها و پر ...
چگونگی شناسایی شکاف‌های دانش: پاسخ در 5 دقیقه
چگونگی شناسایی شکاف‌های دانش: پاسخ در 5 ...
آغاز سفری هوشمندانه: مدیریت دانش در ستاره اول، پلی به سوی نوآوری
آغاز سفری هوشمندانه: مدیریت دانش در ستار ...
4 شاخص کلیدی عملکرد برای سنجش اثربخشی پایگاه دانش
4 شاخص کلیدی عملکرد برای سنجش اثربخشی پا ...
پیاده‌سازی مدیریت دانش در شرکت مخابرات عربستان
پیاده‌سازی مدیریت دانش در شرکت مخابرات ع ...
چگونه می‌توان استراتژی‌های مدیریت دانش سازمان را بهبود بخشید؟
چگونه می‌توان استراتژی‌های مدیریت دانش س ...
شرکت پالایش نفت آبادان
شرکت پتروشیمی نوری با هدف حفظ دانش و تجارب کارکنان خود، اقدام به پیاده‌سازی سیستم مدیریت دانش نمود. با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده، این شرکت توانست به موفقیت‌های چشمگیری دست یابد. مشاوران توسعه آینده با ارائه مشاوره‌های تخصصی و طراحی ابزارهای مناسب، نقش کلیدی در این پروژه ایفا کردند. از جمله دستاوردهای این همکاری می‌توان به بومی‌سازی سیستم مدیریت دانش، ایجاد ساختار مناسب برای دانش و آموزش پرسنل اشاره کرد. با این حال، چالش‌هایی همچون ایجاد انگیزه در برخی از کارکنان نیز وجود داشته است که با حمایت مدیریت ارشد برطرف شده است.