پیتر مایکل سنگه، متولد سال 1947 در استنفورد کالیفرنیا، یکی از برجستهترین متفکران حوزه مدیریت و توسعه سازمانی در عصر حاضر است. او تحصیلات خود را با کسب مدرک کارشناسی در رشته مهندسی هوافضا از دانشگاه استنفورد آغاز کرد و همزمان به مطالعه فلسفه نیز پرداخت. این ترکیب منحصر به فرد از علوم مهندسی و فلسفه، پایهای برای دیدگاه جامع او نسبت به سیستمهای پیچیده سازمانی شد. سنگه پس از اتمام دوره کارشناسی، تحصیلات تکمیلی خود را در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) ادامه داد. او در این دوره، مدرک کارشناسی ارشد در زمینه مدلسازی سیستمهای اجتماعی و سپس دکترای مدیریت را از این دانشگاه معتبر دریافت کرد. این دوره تحصیلی، نقش مهمی در شکلگیری دیدگاه سیستمی سنگه و توسعه نظریات او در زمینه سازمانهای یادگیرنده داشت.
نظریات و پژوهشها
پیتر سنگه با ارائه مفهوم "سازمان یادگیرنده" در کتاب معروف خود "پنجمین فرمان" در سال 1990، تحولی عظیم در حوزه مدیریت و توسعه سازمانی ایجاد کرد. او در این کتاب، پنج اصل کلیدی را برای ایجاد سازمانهای یادگیرنده معرفی میکند: تسلط شخصی، الگوهای ذهنی، چشمانداز مشترک، یادگیری تیمی و تفکر سیستمی. تفکر سیستمی، که سنگه آن را "پنجمین فرمان" مینامد، مهمترین اصل در نظریه او است. این اصل بر درک ارتباطات پیچیده بین اجزای مختلف یک سازمان و محیط آن تأکید دارد. سنگه معتقد است که برای حل مشکلات پیچیده سازمانی، باید کل سیستم را در نظر گرفت، نه فقط بخشهای جداگانه آن را. تحقیقات سنگه همچنین بر اهمیت یادگیری مداوم در سازمانها تأکید دارد. او معتقد است که سازمانهای موفق، آنهایی هستند که قادرند به طور مستمر یاد بگیرند و خود را با تغییرات محیطی سازگار کنند. این دیدگاه، پایهای برای بسیاری از نظریات بعدی در زمینه مدیریت دانش و یادگیری سازمانی شد.
پیتر سنگه علاوه بر "پنجمین فرمان"، کتابهای متعدد دیگری نیز تألیف کرده است که هر یک به نوبه خود تأثیر قابل توجهی بر حوزه مدیریت و توسعه سازمانی داشتهاند. "کتاب راهنمای پنجمین فرمان" (1994) به عنوان یک راهنمای عملی برای پیادهسازی اصول مطرح شده در کتاب اصلی، به مدیران و رهبران سازمانی کمک میکند تا مفاهیم نظری را به اقدامات عملی تبدیل کنند. "رقص تغییر" (1999) یکی دیگر از آثار مهم سنگه است که به بررسی چالشهای ایجاد تغییر پایدار در سازمانها میپردازد. این کتاب راهکارهایی برای غلبه بر موانع تغییر و ایجاد فرهنگ یادگیری مداوم در سازمانها ارائه میدهد. سنگه در کتاب "مدارس که یاد میگیرند" (2000، 2010) نظریات خود را به حوزه آموزش گسترش داده و راهکارهایی برای ایجاد محیطهای یادگیری پویا در مدارس ارائه میدهد. این کتاب نشان میدهد که چگونه اصول سازمان یادگیرنده میتواند در بهبود سیستمهای آموزشی به کار گرفته شود.
ارتباط تحقیقات سنگه با مدیریت دانش
تحقیقات و نظریات پیتر سنگه ارتباط تنگاتنگی با مفاهیم مدیریت دانش دارد. مفهوم سازمان یادگیرنده که توسط سنگه مطرح شد، پایهای اساسی برای توسعه نظریات مدیریت دانش فراهم کرد. در واقع، میتوان گفت که مدیریت دانش، ابزاری برای تحقق اهداف سازمان یادگیرنده است. اصل تفکر سیستمی سنگه به سازمانها کمک میکند تا دانش را در زمینهای وسیعتر درک کنند و ارتباطات پیچیده بین بخشهای مختلف دانش سازمانی را بشناسند. این دیدگاه، به مدیران کمک میکند تا استراتژیهای مدیریت دانش را با در نظر گرفتن کل سیستم سازمانی طراحی و اجرا کنند. تأکید سنگه بر یادگیری تیمی و ایجاد چشمانداز مشترک، با فرآیندهای اشتراک دانش در مدیریت دانش همخوانی دارد. این اصول به ایجاد فرهنگی کمک میکنند که در آن، افراد تمایل بیشتری به اشتراکگذاری دانش و تجربیات خود دارند. مفهوم مدلهای ذهنی که توسط سنگه مطرح شده، با فرآیندهای ذخیره و بازیابی دانش در مدیریت دانش مرتبط است. شناسایی و تغییر مدلهای ذهنی میتواند به بهبود فرآیندهای خلق، اشتراک و استفاده از دانش در سازمان کمک کند. در نهایت، تأکید سنگه بر ایجاد فرهنگ یادگیری مداوم، پایهای اساسی برای موفقیت استراتژیهای مدیریت دانش فراهم میکند. سازمانی که یادگیری را ارزش میداند، احتمال بیشتری دارد که از ابتکارات مدیریت دانش استقبال کند و آنها را با موفقیت اجرا نماید. به طور خلاصه، تحقیقات و نظریات پیتر سنگه چارچوبی نظری و عملی برای مدیریت دانش فراهم میکند که میتواند به سازمانها در ایجاد، اشتراکگذاری و استفاده مؤثر از دانش کمک کند. این ارتباط نزدیک بین نظریات سنگه و مدیریت دانش، نشاندهنده اهمیت و تأثیر ماندگار کار او در حوزه مدیریت و توسعه سازمانی است.
نظام جامع مدیریت دانش با همکاری سازنده و تعهد کاری مجموعه مشاوران توسعه آینده توسط شرکت مهندسی صنایع یاس ارغوانی در مدیریت امور فناوری اطلاعات بانک ملت، با موفقیت پیادهسازی شد.
با عنایت به این موضوع که استفاده افراد از فرآیندها و ابزارهای مدیریت دانش و مشارکت در این مهم کاملاً امری فرهنگی است؛ کماکان جهت مشارکت حداکثری همکاران و اثربخشسازی دانشها و تجارب اشتراکگذاریشده در ابتدای مسیر هستیم. همچنین امیدواریم با همکاری و رهنمودهای ارزنده تیم مشاوران توسعه آینده به موفقیت کامل در این مسیر نائل آییم
مهندس اقتداریان- شرکت پتروشيمی رازی
مشاوران توسعه آینده بهعنوان اولین شرکت ایرانی که از سال ۱۳۸3 در حوزه مدیریت دانش فعالیت داشته، توانسته است با بکارگیری روشهای نوین و بهروزآوری شیوههای کاری در صنایع بزرگ کشور ایفای نقش نماید. این نقش آفرینی با کشف، استخراج و غنیسازی دانش سازمانی و بهبود روشهای انجام کار، به شکل چشمگیری در طیف وسیعی از مشتریان منجر به کاهش دوبارهکاریها، افزایش مزیت رقابتی و تابآوری آنها در فضای کسبوکار شده است.
مهندس صدری- شرکت ملی گاز ایران
جمعآوری قریب به 1500 بسته دانشی ارزشمند از 50 مدیر ارشد و خبره شرکت ملی گاز ایران ،کاری دشوار اما کم نظیر بود که تیم اجرایی و کارشناسان به خوبی از عهده آن بر آمدند.
مهندس شریف زاده- شهرداری منطقه 10
در سال ۱۳۹۱ به همت اداره آموزش شهرداری منطقه ۱۰ تهران، سیستم مدیریت دانش شهرداری منظقه ۱۰ راهاندازی شد. با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده مراحل شناخت، SWOT، شناسایی فیلدهای دانشی شهرداری، مصاحبه با خبرگان و... انجام پذیرفت و در نهایت با نصب نرمافزار مدیریت دانش، سامانه شهرداری منطقه ۱۰ راهاندازی شد. شهرداری منطقه ۱۰ تهران اولین شهرداری در سراسر کشور است که دارای این سامانه بوده و بهطور فعالانه نسبت به استخراج و اشتراک دانش کارکنانش اقدام مینماید. توسعه مشارکت عمومی کارکنان در فرآیندهای سازمانی، توسعه یادگیری در سطح کارکنان، پرهیز از دوبارهکاری، کاهش هزینهها و... بخشی از ثمرات راهاندازی این سیستم میباشد.
دکتر جعفرپور- مدیر دانش اسبق وزارت راه و ترابری
آینده شرکت مشاوران توسعه آینده در حوزه مدیریت دانش بسیار درخشان است. این شرکت آغازگر خوبی برای مدیریت دانش در ایران بوده است.
دکتر فلاح کهن- مسئول مدیریت دانش سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای
کادر مجرب و دانش آموخته شرکت مشاوران توسعه آینده با پیادهسازی سیستم مدیریت دانش و استقرار نرمافزار مرتبط به همراه ارائه بیش از ۱۶۰۰ نفر ساعت آموزش و ثبت ۱۸۰ بسته دانشی گامی بلند در جهت دستیابی به اهداف دانشی و ارتقاء بینش کارکنان سازمان برداشته است.
مهندس تهرانخواه- هلدینگ کشاورزی پارس
شرکت گسترش کشاورزی و دامپروری فردوس پارس با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده، توانست ضمن جمعآوری تجربیات مربوط به "طراحی و ساخت گلخانهها" بستر نرمافزاری مناسبی را برای درج تجربیات جدید طراحی گلخانهها ایجاد و مورد بهرهبرداری قرار دهد.
دکتر لطیفی- شرکت مادر تخصصی مدیریت ساخت و تهیه کالای آب و برق (ساتکاب)
به دنبال گسترش فعالیتهای شرکت ساتکاب، ایجاد بانک دانشی و آشنایی افراد با تکنیکهای مدیریت دانش امری الزامی محسوب میشد که شرکت مشاوران توسعه آینده با ارائه خدمات تخصصی در این حوزه توانست ما را در این امر یاری کند.
داستان موفقیت مشتریان
هلدینگ میدکو از اوایل دهه نود توسعه مدیریت دانش را با همکاری مشاوران توسعه آینده آغاز نمود. اجرای مدیریت دانش در میدکو با یک پروژه پایلوت در سطح ستاد آغاز شد و به سرعت در شرکت های زیرمجموعه توسعه پیدا...
امروزه گسترش فعالیتها، تنوع و تعدد نیازهای زندگی شهری، فرصت اشتباه و اختراع دوباره چرخ را از سازمانهای خدماتی گرفته است. هزینه تولید دوباره دانش و ریسک از دست دادن آن افزایش یافته و مدیریت...
شرکت پالایش نفت تهران به عنوان یکی از بزرگترین و قدیمیترین پالایشگاههای کشور از سال ۱۳۸۷ سفر مدیریت دانشی خود را با مشاوران توسعه آینده آغاز نمود. در آن سالها بسیاری در مورد کارایی ا...
عدم مشارکت نیروی انسانی در فعالیتهای مدیریت دانش به عنوان یکی از چالشهای سازمانی شناخته شده است. لذا بسیاری از سازمانهای کشور به هنگام پیادهسازی مدیریت دانش در سازمان خود با ای...
شرکت آب تهران در سال ۱۳۳۴ پس از ۹ سال مطالعه و اقدامات مختلف جهت تامین آب وتصفیه و توزیع آن رسما“ تاسیس و شروع به کار نمود، سپس درســال ۱۳۴۳ قانون تاسیس وزارت آب وبرق به تصویب مجلس رسید و ...