تحلیل شکاف دانشی

تحلیل شکاف دانشی

Knowledge Gap Analysis

انجام هر تلاشی در زمینه مدیریت دانش، باید در راستای جهت‌گیری‌ها و اهداف سازمان باشد تا بتواند سازمان را در دستیابی به اهداف کسب‌وکار خود یاری دهد. فعالیت‌هایی که بدون هدف‌گذاری ملموس و قابل اندازه‌گیری تعریف و اجرا می‌شوند، اغلب در نایل شدن به اثربخشی مورد انتظار ناکام می‌مانند. تحلیل شکاف دانشی (Gap Analysis Knowledge) ابزاری مفید برای کمک به سازمان‌ها در بهره‌گیری مناسب از قابلیت‌های مدیریت دانش می‌باشد. تحلیل شکاف دانشی با تمرکز بر حوزه‌های استراتژیک، وضعیت موجود و مطلوب دانشی در هر حوزه را شناسایی خواهد کرد و پس از شناسایی استراتژی‌های دانشی در هر حوزه، استراتژی مدیریت دانش نیز تدوین شده و راه‌کارهای اجرایی برای ترمیم شکاف دانشی برنامه‌ریزی خواهد شد. در واقع همراستایی استراتژیک مدیریت دانش با کسب‌وکار، از طریق تحلیل شکاف دانشی در سازمان اتفاق خواهد افتاد. روند تحلیل شکاف دانشی معمولا به موردهای کسب‌وکار یا Business Case ‌ وابسته است. در هر بیزینس‌کیس، هدف مورد نظر به لحاظ دانشی، کمبودها و سنجه‌های مدیریت دانشی مرتبط تعریف می‌شوند.
در کنار آگاهی از دانسته‌های سازمانی ضرورت دیگر روند تحلیلی شکاف دانشی در سازمان، شناسایی نادانسته‌های سازمان است. هنگامی که در فرآیند استفاده از نقشه دانش، دانش مورد نیاز شناخته می‌شود، اما نقشه دانش پاسخی برای نیاز شناسایی شده ارائه نمی‌دهد، زنگ هشداری برای مدیران سازمان به صدا در می‌آید تا هرچه سریعتر نسبت به پرکردن شکاف دانشی موجود اقدام کنند. کسب دانش درست بر مبنای تحلیل شکاف دانشی باعث تولید ارزش بالایی در سازمان‌ها می‌شود.
بنابراین تحلیل شکاف دانشی با استفاده از نقشه دانش و استراتژی سازمان، با مدنظر قراردادن موارد زیر، به سازمان کمک می‌کند تا تلاش‌های خود را در جهت تحقق اهداف کسب‌وکار متمرکز سازد:
•  اهدافی که در چرخه‌ی در حال رشد کسبوکار باید مورد توجه قرار بگیرند
•  فرآیندهای پیوندخورده با اهداف
•  استفاده از منابع دانشی موجود برای استفاده مؤثر فرآیندها
•  بررسی شکاف‌های دانشی موجود که باعث می‌شوند فرآیندها نتوانند موثر عمل کنند؛
•  تعریف راهکار مناسب برای پر کردن شکاف‌های دانشی شناسایی شده.
 

شرکت‌های پیشرو

بسیاری از شرکت‌های بزرگ، مدیریت دانش را با تمرکز بر بخش تحقیق و توسعه آغاز می‌کنند و در این راه، تحلیل شکاف دانشی یکی از ابزارهای اصلی مدیریت دانش برای برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری مدیریت دانش خواهد بود. شرکت‌های بزرگی مانند شل (Shell)، سابیک (SABIC) و بریتیش تلکام (BT) در این زمینه پیشگام هستند. در بسیاری از شرکت‌های کشور نیز این موضوع مورد توجه قرار گرفته و شرکت‌هایی مانند پتروشیمی رازی، برق منطقه‌ای فارس و مپنا جزء شرکت‌های پیشرو در این زمینه می‌باشند. شرکت‌های پیشرو جهت بهبود بهره‌وری، رشد استراتژیک و نوآوری، کاهش ریسک‌های عملیاتی و افزایش سازگاری با تغییرات از تحلیل شکاف دانشی در راستای پیاده‌سازی مدیریت دانش در شرکت خود استفاده کردند.
شرکت های پیشرو در تحلیل شکاف دانش

متدولوژی ما در زمینه تحلیل شکاف دانشی

شرکت مشاوران توسعه آینده، با تکیه بر تجربیات جهانی و شرکت‌های پیشرو بین‌المللی در زمینه مدیریت دانش و همچنین بومی‌کردن این راهکار متناسب با فضای سازمان‌های ایرانی، توانست به خوبی تحلیل و ترمیم شکاف دانشی را در سازمان‌های کشور پایه‌گذاری نماید. این راه‌حل توسط مشاوران توسعه آینده در طرح‌های توسعه مدیریت دانش در طی سال‌های گذشته به بلوغ قابل توجهی رسیده و در برخی سازمان‌ها عملا به بازگشت سرمایه‌های مالی و عملکردی منجر شده است. از بارزترین تجربه مشاوران در تحلیل شکاف، مربوط به خرداد 1402 با راهبری تیم مشاور و واحد متولی مدیریت دانش در پتروشیمی بندر امام است. در این تجربه با تمرکز بر 5 حوزه کلیدی نگهداری و تعمیرات، برنامه ریزی تعمیرات، سرویس های تعمیراتی، مکانیک و ماشینری و برق ابزاردقیق، شکاف‌های دانشی شناسایی و راهکارهای اجرایی مدیریت دانش جهت رفع شکاف‌ها و خلاءهای دانشی شناسایی و تعیین شد.
همچنین در سال، 1400 پروژه تحلیل شکاف‌‎های دانشی در پتروشیمی نوری با تمرکز بر 4 فرآیند کلیدی بهره‌برداری، نگهداری و تعمیرات، بازرسی فنی و مهندسی فرآیند اجرا شد. طی پروژه، شکاف‌های دانشی از نوع درون واحدی، بین واحدی و خلاءهای دانشی در 4 فرآیند مذکور شناسایی و راهکارهای اجرایی مدیریت دانش جهت رفع شکاف‌ها معرفی شدند.
متدلوژی مشاوران توسعه آینده در تحلیل شکاف دانشی

گام‌های اجرایی تحلیل شکاف دانشی

  • شناسایی شکاف‌‍‌ها و خلاهای دانشی
  • شناسایی خبره یا منبع دانش متناسب با هریک از شکاف‌های دانشی شناسایی شده
  • تعیین درجه اهمیت، ریسک ازدست رفتن و بحرانی بودن شکاف‌ها و خلاهای دانشی
  • تعیین راهکارهای متناسب مدیریت دانش جهات رفع انواع شکاف و خلا دانش
  • برنامه‌ریزی جهت رفع انواع شکاف و خالء دانش با استفاده از استراتژی و راهکارهای مدیریت دانش
گام های تحلیل شکاف دانش
دانش مشتری مهم‌ترین مزیت رقابتی کسب‌وکارها و از مسائل مهمی که در مدیریت دانش سازمان ها حائز اهمیت است
دانش مشتری؛ مهم‌ترین مزیت رقابتی کسب‌وکا ...
چارچوب APO در مدیریت دانش چیست؟ روش‌های اجرا و چگونگی آن ... - mta.co.ir
چارچوب APO در مدیریت دانش؛ از مبانی تا ا ...
فرهنگ دانش در بین کشورهای مختلف
بررسی ارتباط میان فرهنگ کشورها و مدیریت ...
تسهیم دانش را فراموش و جستجوی دانش را تشویق کنید.
تسهیم دانش را فراموش و جستجوی دانش را تش ...
طرح مستندسازی تجارب مدیریتی خبرگان شرکت ساتکاب
طرح مستندسازی تجارب مدیریتی خبرگان شرکت ...