برگزاری جلسات مصاحبه شناخت و استخراج فیلدهای دانشی در شرکت ملی پست
زهرا شکیبا
کارشناس مدیریت دانش
تاریخ انتشار:
1403/7/2
تدوین درخت دانشی در شرکت ملی پست؛ پایهای برای تحول دانشمحور
شرکت ملی پست به عنوان یکی از بزرگترین و قدیمیترین نهادهای خدماتی در ایران، نقش حیاتی در تسهیل ارتباطات و ارائه خدمات پستی به اقشار مختلف جامعه ایفا میکند. این شرکت با بهرهگیری از زیرساختهای گسترده و نیروی انسانی متخصص، به دنبال بهبود مستمر فرآیندهای داخلی و افزایش بهرهوری است. یکی از جدیدترین اقدامات مهم این شرکت، پیادهسازی نظام مدیریت دانش بوده که به منظور ساماندهی و استفاده بهینه از دانشهای سازمانی آغاز شده است.
شناسایی و استخراج فیلدهای دانشی؛ حرکتی بنیادین
در راستای پیادهسازی مدیریت دانش، شرکت ملی پست سلسله جلساتی تخصصی با حضور مدیران و معاونان ارشد معاونت فنی بازرگانی و بخش تجزیه و مبادلات خود برگزار کرد. هدف این جلسات، شناسایی و استخراج فیلدهای دانشی کلیدی هر واحد و سازماندهی دانشهای موجود بود. این گام نخستین و مهم در جهت تدوین نقشه دانش سازمان به شمار میآمد و به شرکت کمک میکرد تا درک بهتری از دانشهای حیاتی خود پیدا کرده و بتواند آنها را به شکل مؤثرتری مدیریت کند. فرآیند شناسایی دانشها از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافتهای با مدیران و کارشناسان ارشد هر واحد انجام شد. این مصاحبهها با تمرکز بر شناسایی دانشهای صریح و ضمنی، فضایی برای تعامل و تبادل تجربیات بین اعضای سازمان فراهم کرد. مصاحبههای شناخت، که با هدف استخراج دقیق فیلدهای دانشی صورت گرفت، به استخراج دانشهایی منجر شد که بهطور مستقیم بر عملکرد واحدها و فرآیندهای کاری آنها تأثیرگذار بودند. این جلسات نشان داد که بسیاری از دانشهای کلیدی در سازمان بهصورت ضمنی و در ذهن افراد باقی مانده و هنوز به شکل رسمی مستندسازی نشدهاند. از این رو، مستندسازی و استخراج این دانشها یکی از اولویتهای اصلی فرآیند مدیریت دانش بود.
نتیجه این مصاحبهها و جلسات، تدوین یک درخت دانش جامع بود که دانشهای موجود در سازمان را به صورت ساختاریافته طبقهبندی کرد. این درخت دانش، با تمرکز بر فیلدهای دانشی کلیدی هر واحد، نقشهای جامع از دانشهای حیاتی سازمان ارائه کرد. درخت دانش بهگونهای طراحی شده که بر اساس نوع دانش (صریح یا ضمنی)، حوزه فعالیت و اهمیت آن طبقهبندی شده و به سازمان امکان میدهد تا دانشهای خود را بهصورت هوشمندانهتری مدیریت کند. این ساختار به شناسایی نقاط قوت و ضعف دانشهای سازمان کمک میکند و به سازمان اجازه میدهد تا با بهبود مستمر فرآیندها، بهرهوری خود را افزایش دهد. علاوه بر این، درخت دانش به مدیران سازمان این امکان را میدهد تا در تصمیمگیریهای استراتژیک از دانشهای موجود به شکل مؤثری بهرهبرداری کنند و بتوانند از آن برای ارتقای عملکرد سازمان استفاده کنند. یکی از مزیتهای اصلی این ساختار، ایجاد قابلیت پیگیری و دسترسی آسان به دانشهای کلیدی در سازمان است.
مصاحبه شناخت: گامی کلیدی در استخراج دانشهای ارزشمند شرکت ملی پست
مصاحبه شناخت یکی از ابزارهای کلیدی در مدیریت دانش است که به منظور شناسایی و استخراج دانش ضمنی خبرگان و کارشناسان یک سازمان انجام میشود؛ این مصاحبهها به سازمانها کمک میکند تا دانش ارزشمند درونی افراد را شناسایی کرده و از آن برای بهبود فرآیندها و تصمیمگیریها بهرهبرداری کنند. در شرکت ملی پست ایران، جلسات مصاحبه شناخت با حضور مدیران و معاونین فنی و بازرگانی و بخش تجزیه مبادلات برگزار شد. این فرآیند با مصاحبههای تخصصی و دقیق انجام شد و به سازمان این امکان را داد تا با استفاده از تجربیات ارزشمند افراد، زمینهساز بهبود مستمر و نوآوری در خدمات و عملیات خود شود. همچنین جلسات مصاحبه شناخت، نه تنها دانشهای کلیدی هر واحد را روشن کرد، بلکه با تقویت تعاملات درونسازمانی، موجب شد تا تجربیات عملی و ارزشمند میان بخشهای مختلف به اشتراک گذاشته شود. این اقدام نه تنها به ارتقای کارایی و بهرهوری فعلی سازمان منجر شد، بلکه زیرساختی پایدار برای مدیریت دانش در آینده فراهم کرد.
نظام جامع مدیریت دانش با همکاری سازنده و تعهد کاری مجموعه مشاوران توسعه آینده توسط شرکت مهندسی صنایع یاس ارغوانی در مدیریت امور فناوری اطلاعات بانک ملت، با موفقیت پیادهسازی شد.
با عنایت به این موضوع که استفاده افراد از فرآیندها و ابزارهای مدیریت دانش و مشارکت در این مهم کاملاً امری فرهنگی است؛ کماکان جهت مشارکت حداکثری همکاران و اثربخشسازی دانشها و تجارب اشتراکگذاریشده در ابتدای مسیر هستیم. همچنین امیدواریم با همکاری و رهنمودهای ارزنده تیم مشاوران توسعه آینده به موفقیت کامل در این مسیر نائل آییم
مهندس اقتداریان- شرکت پتروشيمی رازی
مشاوران توسعه آینده بهعنوان اولین شرکت ایرانی که از سال ۱۳۸3 در حوزه مدیریت دانش فعالیت داشته، توانسته است با بکارگیری روشهای نوین و بهروزآوری شیوههای کاری در صنایع بزرگ کشور ایفای نقش نماید. این نقش آفرینی با کشف، استخراج و غنیسازی دانش سازمانی و بهبود روشهای انجام کار، به شکل چشمگیری در طیف وسیعی از مشتریان منجر به کاهش دوبارهکاریها، افزایش مزیت رقابتی و تابآوری آنها در فضای کسبوکار شده است.
مهندس صدری- شرکت ملی گاز ایران
جمعآوری قریب به 1500 بسته دانشی ارزشمند از 50 مدیر ارشد و خبره شرکت ملی گاز ایران ،کاری دشوار اما کم نظیر بود که تیم اجرایی و کارشناسان به خوبی از عهده آن بر آمدند.
مهندس شریف زاده- شهرداری منطقه 10
در سال ۱۳۹۱ به همت اداره آموزش شهرداری منطقه ۱۰ تهران، سیستم مدیریت دانش شهرداری منظقه ۱۰ راهاندازی شد. با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده مراحل شناخت، SWOT، شناسایی فیلدهای دانشی شهرداری، مصاحبه با خبرگان و... انجام پذیرفت و در نهایت با نصب نرمافزار مدیریت دانش، سامانه شهرداری منطقه ۱۰ راهاندازی شد. شهرداری منطقه ۱۰ تهران اولین شهرداری در سراسر کشور است که دارای این سامانه بوده و بهطور فعالانه نسبت به استخراج و اشتراک دانش کارکنانش اقدام مینماید. توسعه مشارکت عمومی کارکنان در فرآیندهای سازمانی، توسعه یادگیری در سطح کارکنان، پرهیز از دوبارهکاری، کاهش هزینهها و... بخشی از ثمرات راهاندازی این سیستم میباشد.
دکتر جعفرپور- مدیر دانش اسبق وزارت راه و ترابری
آینده شرکت مشاوران توسعه آینده در حوزه مدیریت دانش بسیار درخشان است. این شرکت آغازگر خوبی برای مدیریت دانش در ایران بوده است.
دکتر فلاح کهن- مسئول مدیریت دانش سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای
کادر مجرب و دانش آموخته شرکت مشاوران توسعه آینده با پیادهسازی سیستم مدیریت دانش و استقرار نرمافزار مرتبط به همراه ارائه بیش از ۱۶۰۰ نفر ساعت آموزش و ثبت ۱۸۰ بسته دانشی گامی بلند در جهت دستیابی به اهداف دانشی و ارتقاء بینش کارکنان سازمان برداشته است.
مهندس تهرانخواه- هلدینگ کشاورزی پارس
شرکت گسترش کشاورزی و دامپروری فردوس پارس با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده، توانست ضمن جمعآوری تجربیات مربوط به "طراحی و ساخت گلخانهها" بستر نرمافزاری مناسبی را برای درج تجربیات جدید طراحی گلخانهها ایجاد و مورد بهرهبرداری قرار دهد.
دکتر لطیفی- شرکت مادر تخصصی مدیریت ساخت و تهیه کالای آب و برق (ساتکاب)
به دنبال گسترش فعالیتهای شرکت ساتکاب، ایجاد بانک دانشی و آشنایی افراد با تکنیکهای مدیریت دانش امری الزامی محسوب میشد که شرکت مشاوران توسعه آینده با ارائه خدمات تخصصی در این حوزه توانست ما را در این امر یاری کند.
داستان موفقیت مشتریان
هلدینگ میدکو از اوایل دهه نود توسعه مدیریت دانش را با همکاری مشاوران توسعه آینده آغاز نمود. اجرای مدیریت دانش در میدکو با یک پروژه پایلوت در سطح ستاد آغاز شد و به سرعت در شرکت های زیرمجموعه توسعه پیدا...
شرکت پالایش نفت تهران به عنوان یکی از بزرگترین و قدیمیترین پالایشگاههای کشور از سال ۱۳۸۷ سفر مدیریت دانشی خود را با مشاوران توسعه آینده آغاز نمود. در آن سالها بسیاری در مورد کارایی ا...
عدم مشارکت نیروی انسانی در فعالیتهای مدیریت دانش به عنوان یکی از چالشهای سازمانی شناخته شده است. لذا بسیاری از سازمانهای کشور به هنگام پیادهسازی مدیریت دانش در سازمان خود با ای...