فرهنگ یادگیری در سازمان مجموعهای از نگرشها، سیستمها، ارزشها، و عادات سازمانی میباشد. این فرهنگ، موجب بهبود مستمر عملکرد کارکنان و سازمان میشود و دستیابی به اهداف کسبوکار، نوآوری و توانایی کنار آمدن با تغییرات را آسانتر مینماید. آقای استیفن رابینز، محقق حوزه مدیریت و رفتار سازمانی، در آخرین ویرایش کتاب مدیریت رفتار سازمانی خود، فرهنگ سازمانی را به صورت زیر تعریف کرده است:
سیستمی از معناها و مفاهیم مشترک میان اعضای یک سازمان، که آن سازمان را از سازمانهای دیگر متمایز میکند.
در کتاب"ایجاد رقابت در بخش دولتی از طریق استراتژی مدیریت دانش" که در سال2019 در دانشگاه بحرین منتشر شده است، مشخصههای فرهنگ یادگیری در سازمان را با الهام از مدل آقایان واتکینز و مارسیک، به شرح زیر توضیح داده شده است:
ترویج گفتوگو و پرسشگری
توانایی کارکنان برای بیان نظرات خود و توانایی گوش دادن و دریافت نظرات دیگران؛ به عبارت دیگر پرسشگری، بازخورد گرفتن و تجربه کردن، از مشخصههای فرهنگ یادگیرنده است.
توانمندسازی افراد سازمان در جهت ایجاد چشمانداز مشترک
کارکنان سازمان در وضع و اجرای چشم انداز مشترک مشارکت دارند؛ مسئولیتی که برای تصمیمگیری به کارکنان سازمان داده شده است، موجب ایجاد انگیزه یادگیری در راستای آنچه بهعهده دارند میشود.
اتصال سازمان به شرایط اطراف(محیط پیرامون)
این امکان برای کارکنان سازمان فرآهم شده است که اثرگذاری شغلشان را بر همه فعالیتهای سازمان مشاهده کنند؛ افراد، سازمان و کلیه فعالیتها را تحت نظر دارند و رویهها و فرآیندهای کاری در سازمان از طریق نظرات و اطلاحات مورد نظر کارکنان بهبود مییابد. به عبارت دیگر، سازمان بهمنظور بهبود مستمر، با انجمنهای درون سازمانی خود در ارتباط است.
تشویق به همکاری و یادگیری تیمی
این انتظار وجود دارد که گروههای مختلف کاری با یکدیگر همکاری کنند و از یکدیگر یاد بگیرند. همکاری به معنای مشارکت جمعی با ماموریت و اهداف مشترک، امری ارزشمند و مورد توجه در فرهنگ سازمان و سیستم پاداشدهی است.
ایجاد سیستمهایی برای ثبت و به اشتراکگذاری درسآموختهها
ابزارهایی برای به اشتراکگذاری درسآموختهها وجود دارد. این ابزارها با فرآیندهای سازمانی یکپارچه شده است و به صورت مستمر مورد استفاده قرار میگیرند. علاوه بر این، نظارت در جهت بهبود این ابزارها همواره به طور مستمر انجام میشود.
رهبری استراتژیک برای یادگیری
رهبران سازمان از یادگیری پشتیبانی کرده و از استراتژی یادگیری جهت حصول نتایج کسبوکار استفاده میکنند.
بر این اساس، در راستای تقویت فرهنگ یادگیری در سازمان بایستی ویژگیهای مطرح شده در سازمان ایجاد شوند. با استفاده از خصوصیات فوق، مارسیک و واتسون (2003) ابزاری را با عنوان "ابعاد پرسشنامه سازمان یادگیرنده" جهت سنجش میزان یادگیرنده بودن سازمان پیشنهاد کردند.
همچنین در سال 2018 موسسه روندهای منابع انسانی به آدرس اینترنتی (hrtrendinstitute.com)، هجده مشخصه سازمانهای یادگیرنده را منتشر کردهاند که مشاهده و بررسی آن پیشنهاد میشود.
نظام جامع مدیریت دانش با همکاری سازنده و تعهد کاری مجموعه مشاوران توسعه آینده توسط شرکت مهندسی صنایع یاس ارغوانی در مدیریت امور فناوری اطلاعات بانک ملت، با موفقیت پیادهسازی شد.
با عنایت به این موضوع که استفاده افراد از فرآیندها و ابزارهای مدیریت دانش و مشارکت در این مهم کاملاً امری فرهنگی است؛ کماکان جهت مشارکت حداکثری همکاران و اثربخشسازی دانشها و تجارب اشتراکگذاریشده در ابتدای مسیر هستیم. همچنین امیدواریم با همکاری و رهنمودهای ارزنده تیم مشاوران توسعه آینده به موفقیت کامل در این مسیر نائل آییم
مهندس اقتداریان- شرکت پتروشيمی رازی
مشاوران توسعه آینده بهعنوان اولین شرکت ایرانی که از سال ۱۳۸3 در حوزه مدیریت دانش فعالیت داشته، توانسته است با بکارگیری روشهای نوین و بهروزآوری شیوههای کاری در صنایع بزرگ کشور ایفای نقش نماید. این نقش آفرینی با کشف، استخراج و غنیسازی دانش سازمانی و بهبود روشهای انجام کار، به شکل چشمگیری در طیف وسیعی از مشتریان منجر به کاهش دوبارهکاریها، افزایش مزیت رقابتی و تابآوری آنها در فضای کسبوکار شده است.
مهندس صدری- شرکت ملی گاز ایران
جمعآوری قریب به 1500 بسته دانشی ارزشمند از 50 مدیر ارشد و خبره شرکت ملی گاز ایران ،کاری دشوار اما کم نظیر بود که تیم اجرایی و کارشناسان به خوبی از عهده آن بر آمدند.
مهندس شریف زاده- شهرداری منطقه 10
در سال ۱۳۹۱ به همت اداره آموزش شهرداری منطقه ۱۰ تهران، سیستم مدیریت دانش شهرداری منظقه ۱۰ راهاندازی شد. با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده مراحل شناخت، SWOT، شناسایی فیلدهای دانشی شهرداری، مصاحبه با خبرگان و... انجام پذیرفت و در نهایت با نصب نرمافزار مدیریت دانش، سامانه شهرداری منطقه ۱۰ راهاندازی شد. شهرداری منطقه ۱۰ تهران اولین شهرداری در سراسر کشور است که دارای این سامانه بوده و بهطور فعالانه نسبت به استخراج و اشتراک دانش کارکنانش اقدام مینماید. توسعه مشارکت عمومی کارکنان در فرآیندهای سازمانی، توسعه یادگیری در سطح کارکنان، پرهیز از دوبارهکاری، کاهش هزینهها و... بخشی از ثمرات راهاندازی این سیستم میباشد.
دکتر جعفرپور- مدیر دانش اسبق وزارت راه و ترابری
آینده شرکت مشاوران توسعه آینده در حوزه مدیریت دانش بسیار درخشان است. این شرکت آغازگر خوبی برای مدیریت دانش در ایران بوده است.
دکتر فلاح کهن- مسئول مدیریت دانش سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای
کادر مجرب و دانش آموخته شرکت مشاوران توسعه آینده با پیادهسازی سیستم مدیریت دانش و استقرار نرمافزار مرتبط به همراه ارائه بیش از ۱۶۰۰ نفر ساعت آموزش و ثبت ۱۸۰ بسته دانشی گامی بلند در جهت دستیابی به اهداف دانشی و ارتقاء بینش کارکنان سازمان برداشته است.
مهندس تهرانخواه- هلدینگ کشاورزی پارس
شرکت گسترش کشاورزی و دامپروری فردوس پارس با همکاری شرکت مشاوران توسعه آینده، توانست ضمن جمعآوری تجربیات مربوط به "طراحی و ساخت گلخانهها" بستر نرمافزاری مناسبی را برای درج تجربیات جدید طراحی گلخانهها ایجاد و مورد بهرهبرداری قرار دهد.
دکتر لطیفی- شرکت مادر تخصصی مدیریت ساخت و تهیه کالای آب و برق (ساتکاب)
به دنبال گسترش فعالیتهای شرکت ساتکاب، ایجاد بانک دانشی و آشنایی افراد با تکنیکهای مدیریت دانش امری الزامی محسوب میشد که شرکت مشاوران توسعه آینده با ارائه خدمات تخصصی در این حوزه توانست ما را در این امر یاری کند.
داستان موفقیت مشتریان
هلدینگ میدکو از اوایل دهه نود توسعه مدیریت دانش را با همکاری مشاوران توسعه آینده آغاز نمود. اجرای مدیریت دانش در میدکو با یک پروژه پایلوت در سطح ستاد آغاز شد و به سرعت در شرکت های زیرمجموعه توسعه پیدا...
امروزه گسترش فعالیتها، تنوع و تعدد نیازهای زندگی شهری، فرصت اشتباه و اختراع دوباره چرخ را از سازمانهای خدماتی گرفته است. هزینه تولید دوباره دانش و ریسک از دست دادن آن افزایش یافته و مدیریت...
شرکت پالایش نفت تهران به عنوان یکی از بزرگترین و قدیمیترین پالایشگاههای کشور از سال ۱۳۸۷ سفر مدیریت دانشی خود را با مشاوران توسعه آینده آغاز نمود. در آن سالها بسیاری در مورد کارایی ا...
عدم مشارکت نیروی انسانی در فعالیتهای مدیریت دانش به عنوان یکی از چالشهای سازمانی شناخته شده است. لذا بسیاری از سازمانهای کشور به هنگام پیادهسازی مدیریت دانش در سازمان خود با ای...
شرکت آب تهران در سال ۱۳۳۴ پس از ۹ سال مطالعه و اقدامات مختلف جهت تامین آب وتصفیه و توزیع آن رسما“ تاسیس و شروع به کار نمود، سپس درســال ۱۳۴۳ قانون تاسیس وزارت آب وبرق به تصویب مجلس رسید و ...